Ik wil je graag iets vertellen over een schilderes: Rebecca van Gelder (ook bekend onder de alias Bob Stratthon van Gelder). Ze werd geboren in 1891 te Amsterdam en studeerde Berlijn, Londen en Parijs. Ze is bekend geworden door haar mode-illustraties maar maakte later ook veel eigen werken, vooral portretten en figuren. Ze woonde het grootste deel van haar leven in Amsterdam en was lid van de Amsterdamse kunstvereniging De Onafhankelijken; een vereniging die zich inzet voor exposities met alle vrijheid en zonder jurering. Indrukwekkend, vind je niet?
– Rebecca van Gelder (1927)
pastel – Collectie Levit
Op 29 januari 1945 werd Rebecca van Gelder vermoord in concentratiekamp Bergen-Belsen te Duitsland.
De tentoonstelling ‘Vermoorde Kunst’
In de nazomer van dit jaar heb ik een tentoonstelling bezocht in het Noord-Veluws Museum. Dit heeft zo’n diepe bijzondere indruk gemaakt en kan ik me tot vandaag de dag nog levendig voor me halen. Ik ging er speciaal naar toe voor de tentoonstelling ‘Vermoorde Kunst’.
De tentoonstelling focust op Joodse kunstenaars, van alle leeftijden die in de Tweede Wereldoorlog zijn omgekomen. De tentoonstelling is een samenwerking tussen het Noord-Veluws Museum te Nunspeet en Museum Sjoel Elburg. In Elburg hangt een grote collectie van Else Berg en Mommie Schwartz, een van de bekende Joodse kunstenaars uit die tijd. In Nunspeet (waar ik ben geweest) hangen er diverse (o.a. onbekende) werken van Joodse schilders. Waaronder ook van mijn naamgenoot Rebecca van Gelder.
olieverf op doek
Drents Museum Assen
Het bovenstaande werk is gemaakt door Maurits van Raalte, geboren in 1873 te Rotterdam. Van Raalte ging goed om met impressionist George Hendrik Breitner. De invloed van Breitner is ook goed te zien in dit werk (het straatbeeld, het leven van die tijd). Hij was daarnaast lid van diverse kunstenaarsverenigingen en exposeerde vaak. Na de dood van Van Raalte in Bergen-Belsen in 1944 werd zijn atelier leeggehaald. Bijna al zijn werk ging verloren, op zo’n 60 werken na.
Die laatste zin…
Beeld je in: je gaat naar de zaal van de tentoonstelling en ziet prachtige schilderijen hangen, maar vooral heel verschillend van elkaar. Allerlei stijlen komen langs: impressionisme, expressionisme, realisme. En ondanks al die verschillende stijlen en leeftijden van de schilders is alles met elkaar verbonden. Je ziet bij alle schilderijen een bordje hangen. Op dat bordje staat een verhaal over de schilder, net als het verhaal waar ik deze blog mee begon.
olieverf op doek
Joods Virtueel Museum Amterdam
Je leert de schilders kennen door het lezen van het verhaaltje en ziet wat voor werken zij maakten, allemaal prachtige schilderijen zoals het bovenstaande van Abraham Fresco.
En dan lees je die laatste zin van het bordje. Elk bordje eindigt met een zin als ‘kwam om het leven in Bergen-Belsen’, ‘werd gefusilleerd’ of ‘werd naar de gaskamers gestuurd’.
Elke keer als ik een schilderij zag hangen en ontroerd werd door het kleurgebruik, de verfstreken of mensen/landschap van het werk, las ik weer het bordje. En elke keer hoopte ik op een of ander manier op een goede afloop. Terwijl je eigenlijk diep van binnen weet dat het niet zo is. Al deze kunstenaars zijn abrupt weggetrokken uit hun leven. De kunst die zij maakten is, net als de kunstenaars zelf, vermoord.
Pastel
Collectie Levit
MEER dan de moeite waard
Ik wil je een waarschuwing geven. Deze tentoonstelling is geen licht/luchtig bezoek. Het is soms zwaar om te zien, omdat je weet dat het verhaal van deze schilders geen happy end heeft. Maar het is een van de mooiste en meest indrukwekkend tentoonstellingen die ik ooit heb gezien. Elk schilderij wat daar hangt vond ik werkelijk schitterend om te zien.
De tentoonstelling ‘Vermoorde Kunst’ is nog tot en met 29 november 2020 te bewonderen in het Noord-Veluws Museum en Museum Sjoel Elburg. Het is MEER dan de moeite waard om te bezoeken.
Alle enorm getalenteerde schilders uit deze tentoonstelling zijn vermoord. Maar hun werk is vandaag de dag nog te bewonderen. Laten we dat vooral ook doen.
Volg De K van Kunst op Instagram
Klik hier voor extra materiaal van De K van Kunst op Instagram (zoals mijn bezoek aan het Noord-Veluws Museum voor de tentoonstelling ‘Vermoorde Kunst’)
Klik hier om andere blogs te lezen van De K van Kunst
Bronvermelding:
noord-veluws-museum.nl
Boek ‘Vermoorde kunst; werk van vermoorde joodse kunstenaars’ – Edward van Noolen en Linda Horn
De K van Kunst 
mooie blog
LikeLike
Thanks 🙂
LikeLike